Pierwszy miesiąc życia noworodka

Pierwszy miesiąc życia noworodka to okres wielu zmian zarówno dla niego, jak i dla Ciebie. Dlatego nie oczekuj wiele, a obserwuj i ucz się jego zachowań. W ciągu tego miesiąca dziecko uczy się regulować swoje potrzeby, takie jak jedzenie, spanie i oddawanie moczu. Maluszek zaczyna też wyrażać emocje poprzez płacz lub uśmiech.

W pierwszym miesiącu życia noworodek dużo śpi, a jego aktywności często kręcą się wokół jedzenia, spania i załatwiania potrzeb fizjologicznych. Na początku dziecko wydaje się wiotkie, dlatego nie czujemy się komfortowo przy przewijaniu czy podnoszeniu. Ale w ciągu kilku tygodni dziecko zaczyna trzymać głowę prosto, a jego mięśnie szyi i ramion stają się silniejsze.

Pierwszy miesiąc życia noworodka jest okresem, gdy zaczynają rozwijać się u niego umiejętności komunikowania się za pomocą płaczu i uśmiechu. Pamiętaj, w tym okresie dziecko nie mówi, a więc to płacz jest wyrazem jego uczuć i potrzeb. Gdy już otwiera oczka, próbuje skupiać wzrok na twarzach i przedmiotach. 

Pierwszy miesiąc życia noworodka – jak wspierać rozwój dziecka?

Rozwój fizyczny:

Główka noworodka może wydawać się duża w stosunku do reszty ciała, ponieważ jego mózg szybko rośnie i rozwija się. Noworodki mają niewielką ilość tłuszczyku, przez co szybko marzną. W pierwszych dniach życia dziecko dużo śpi, a wtedy ​​może wydawać się wiotkie, dlatego podtrzymuj całe ciałko dziecka w trakcie podnoszenia. Noworodek ma również wrażliwą skórę i może być podatny na wysypki i inne podrażnienia skóry.

Rozwój sensoryczny:

Pierwszy miesiąc życia noworodka to czas, w którym zmysły wzroku, słuchu i dotyku bardzo szybko się rozwijają. Dziecko w tym okresie jest bardziej wrażliwe na jasne światło i głośne dźwięki i może łatwo się przestraszyć. Noworodek dopiero uczy się, jak wykorzystywać swoje zmysły do ​​eksploracji otoczenia, na przykład patrząc na przedmioty lub trzymając to, co włożysz mu do rączek.

Komunikacja i rozwój społeczny:

Noworodek wykazuje oznaki niepokoju lub zadowolenia poprzez płacz i mimikę. Dlatego bacznie obserwuj swoje dziecko, jego gesty i dźwięki, gdyż to jedyny sposób komunikacji, jaki na tym etapie występuje. W kolejnych miesiącach noworodek uczy się, jak komunikować swoje potrzeby opiekunom i będzie lepiej reagować na interakcje społeczne, takie jak nawiązywanie kontaktu wzrokowego i uśmiechanie się.

Pierwszy miesiąc życia noworodka – co potrafi miesięczne dziecko?

Leżenie na plecach:

• tułów maluszka ułożony jest asymetrycznie,
• główka zrotowana jest raz w prawo, raz w lewo,
• dziecko nie wie jeszcze co to linia środkowa ciała, dlatego nie potrafi układać się symetrycznie,
• noworodek widzi fragmenty obrazu,
• ma zaciśnięte piąstki, ale potrafi je otworzyć,
• obraca główkę w stronę światła.

Leżenie na brzuszku:

• nóżki i rączki znajdują się w pozycji zgięciowej, blisko ciała,
• ręce są zaciśnięte w piąstki,
• dziecko ułożone jest asymetrycznie,
• podpiera się na piąstkach, policzkach, mostku i wewnętrznej powierzchni stawów kolanowych,
• maluszek podejmuje próby przekładania główki raz na prawą, raz na lewą stronę.

Układanie na brzuszku jest istotne od pierwszych dni życia, gdyż pomaga w trawieniu, zapobiega kolkom, rozwija zmysł dotyku, stymuluje mięśnie do pracy. Uważaj jednak, jeśli kikut pępowinowy krwawi, wtedy leżenie na brzuszku może nie być komfortowe dla maluszka. Jak wygląda prawidłowe leżenie na brzuszku w pierwszym miesiącu życia, możesz sprawdzić w tym filmie.

Odruchy u noworodka:

MORO

Inaczej zwany odruchem obejmowania – w odpowiedzi na stres, np. gwałtowną zmianę płaszczyzny podparcia, niespodziewany hałas lub zmianę temperatury dziecko wygina plecy w łuk, odrzuca rączki i nóżki na bok, a następnie wykonuje ruch, jakby chciało się objąć rączkami. U zdrowo rozwijających się dzieci odruch MORO zanika około 3-4 miesiąca życia.

STOS – symetryczny toniczny odruch szyjny

Odruch STOS wywołujemy poprzez odchylenie główki w tył powoduje wyprost rączek i zgięcie nóżek. Podczas, gdy zgięcie główki powoduje zgięcie rączek i wyprost nóżek. Odruch STOS towarzyszy dziecku nawet do 12 miesiąca życia.

Odruch chwytny dłoni

Odruch chwytny dłoni wywołujemy poprzez włożenie do dłoni dziecka palca, bądź długopisu. Prawidłowa reakcja: dłoń dziecka natychmiast zaciska się na przedmiocie, bądź palcu. Fizjologicznie odruch ten występuje do 3 m.ż.

Aby nie wzmacniać odruchu chwytnego, nie bawimy się z maluszkiem, wkładając mu palce do dłoni, a w zamian stosuj głaskanie zewnętrznej części dłoni.

Odruch chwytny stopy

Odruch chwytny stopy – wywołujemy poprzez dotknięcie podeszwy stópki dziecka. Na skutek takiego dotyku, paluszki zginają się (reakcja analogiczna, jak przy dłoniach). Odruch ten powinien zaniknąć do 12 m.ż., czyli wtedy, gdy dziecko zaczyna obciążać stopy i stawiać pierwsze kroczki.

Pierwszy miesiąc życia noworodka: jak stymulować rozwój dziecka?

Możesz się domyślić, że to właśnie z uwagi na te odruchy najważniejsze co możesz zrobić dla Twojego maluszka w tym okresie, to nauczyć się prawidłowej pielęgnacji, czyli sposobów podnoszenia, noszenia, przewijania, przebierania, itp. Jest to niezbędne, by nie wyzwalać u dziecka odruchów pierwotnych. Nie chcemy bowiem, żeby się utrwaliły.

Na uwagę zasługuje tu typowe podnoszenie dziecka pod pupkę i pod główkę. W tym sposobie płaszczyzna podparcia jest gwałtownie zmniejszona. Jeśli dodamy do tego szybki ruch, nie ma co się dziwić, że dziecko zareaguje automatycznie – odchyli się w tył i odrzuci rączki w bok. To klasyczna stymulacja odruchu MORO.

Dlatego właśnie zachęcam Cię do nauki prawidłowej pielęgnacji. Co więcej – podstawą każdej rehabilitacji niemowląt jest odpowiednia pielęgnacja maluszka. Bez tego na rezultaty czekamy bardzo długo. A to dlatego, że przyzwyczajenia rodzica bardzo często mogą podtrzymywać nieprawidłowe ustawienie ciała i przyczyniać się do asymetrii, odchylania, bądź przetrwałych odruchów. Niezwykle istotne jest, by wszystkie czynności, które wykonujemy z maluszkiem były wykonywane na obie strony tak samo często.

Podsumowanie

W pierwszym miesiącu życia dziecka nie oczekuj od niego zbyt wiele. To czas, w którym rodzice powinni nauczyć się komunikacji ze swoim maleństwem. Przykłady, jak wspierać rozwój dziecka możesz znaleźć w moich kursach i e-bookach. Niektóre propozycje pokazuję też na Instagramie, np. tutaj tłumaczę jak obrócić noworodka na brzuszek. Więcej o rozwoju dziecka możesz przeczytać w tym wpisie.